SURA 65

AT-TALAK (ROZWÓD)

OKRES MEDYŃSKI

Niniejsza sura, składająca się z 12 wersetów, została objawiona w Medynie. Jej nazwa pochodzi od problemu, jakim się zajmuje oraz od pierwszego wersetu, w którym występuje czasownik TaLaQa (rozwodzić). Zawiera reguły uzupełniające do tych z sury al-Bakara w odniesieniu do rozwodu, okresu oczekiwania, alimentów i mieszkania.

W Imię Boga Miłosiernego, Współczującego!

O, (sławny) Proroku!^[1] Jeśli (o, muzułmanie) zamierzacie rozwieść się z niewiastami, rozwódźcie się z nimi, uwzględniając ich okres oczekiwania (wyznaczony w Prawie) i obliczajcie okres (z właściwą troską), powstrzymując się od nieposłuszeństwa wobec Boga, waszego Pana, w bogobojności i pobożności. (Podczas gdy dokonuje się rozwód, w czasie ich okresu oczekiwania) nie wypędzajcie ich z domów (gdzie mieszkały ze swymi małżonkami); niech nie wychodzą też same, wyjąwszy przypadek, gdy dopuściły się otwarcie czynu nieprzyzwoitego^[2]. Oto ustalone przez Boga granice. Kto zaś przekracza ustalone przez Boga granice, ten w istocie popełnia niesprawiedliwość wobec samego siebie. Wy nie wiecie: Bóg być może umożliwi potem zaistnienie nowej sytuacji (pomiędzy stronami rozwodu)^[3].
Potem, gdy dojdą do końca swego okresu oczekiwania, zachowajcie je w piękny sposób i przestrzegajcie ich praw, albo też (po zakończeniu się okresu oczekiwania) rozstańcie się z nimi w piękny sposób i przestrzegajcie ich praw. I (jak zaleca się w każdym z tych przypadków) wezwijcie na świadków dwóch uczciwych mężczyzn (muzułmanów) spośród siebie i złóżcie świadectwo przed Bogiem (świadomi swej odpowiedzialności przed Nim). Napominany jest do postępowania w taki sposób każdy, kto wierzy w Boga i Dzień Ostatni. Każdemu, kto trzyma się z dala od nieposłuszeństwa wobec Boga, pełen bogobojności i pobożności, On umożliwi wyjście (z wszelkiej trudności).
I da mu zaopatrzenie z takich źródeł, z jakich się nie spodziewa. Temu, kto pokłada swą ufność w Bogu, On wystarczy (do zabezpieczenia wszelkich jego potrzeb). Zaprawdę, Bóg doprowadza do skutku wszystko to, co postanawia; oto Bóg ustanowił miarę dla każdej rzeczy^[4].
Co do tych spośród waszych niewiast, które minęły już wiek oczyszczeń miesięcznych (i tych, które – z jakichś przyczyn – ich nie mają) – jeśli żywicie co do tego niepewność – ich okres oczekiwania wynosi trzy (księżycowe) miesiące. Dla kobiet brzemiennych (rozwiedzionych albo owdowiałych) okres oczekiwania trwa zaś aż do złożenia ich brzemienia. Temu, kto powstrzymuje się od nieposłuszeństwa wobec Boga, pełen bogobojności i pobożności, On uczyni jego sprawy prostymi.
Wszystko to (co zostało powiedziane) stanowi Boskie Przykazanie, które On wam zesłał. Kto powstrzymuje się od nieposłuszeństwa wobec Boga, pełen bogobojności i pobożności – temu On zmaże jego złe uczynki i szczodrze powiększy jego nagrodę^[5].
Zapewnijcie im mieszkanie (rozwiedzionym niewiastom w ich okresie oczekiwania – w części domu), gdzie wy mieszkacie i dajcie im zaopatrzenie odpowiednio do waszych środków; i nie nękajcie ich, by pogorszyć ich warunki życia (zmuszając do opuszczenia domu). Jeśli są brzemienne, to utrzymujcie je, aż złożą swe brzemię; jeśli zaś (po rozwiązaniu i zakończeniu okresu oczekiwania) karmią dla was (dziecko), dajcie im należne wynagrodzenie. Naradźcie się pomiędzy sobą (co do tej sprawy i zapłaty za karmienie dziecka) zgodnie z dobrym zwyczajem i praktyką akceptowaną przez religię. Jeśli jednak widzicie, że czynicie sobie trudności (i nie umiecie dojść do porozumienia), to wtedy niech inna (niewiasta) karmi (dziecko) dla niego (ojca dziecka, który musi ponieść związane z tym koszty).
Niech ten, kto posiada obfite środki, wydaje stosownie do nich; a ten, kto jest obdarowany zaopatrzeniem (bardziej) ograniczonym, niech wydaje z tego, czym Bóg go obdarzył. Bóg nie obarcza duszy powinnością ponad to, w co (już) ją zaopatrzył (pod względem możliwości uporania się z tą powinnością). Bóg da po trudnościach ulgę.
Jakże wiele miast odwróciło się w arogancji od przykazania Swego Pana i Jego Wysłanników, przeto My wezwaliśmy je do rozrachunku, surowo je rozliczając (wystawiając je na przerażające nieszczęścia), i ukaraliśmy je karą straszliwą^[6].
Toteż skosztowali złych skutków swego postępowania, a wynikiem ich postępowania była ruina.
Bóg przygotował dla nich karę surową (dodatkowo, w życiu ostatecznym). Przeto, o ludzie rozumni, którzy uwierzyliście! Trzymajcie się z dala od nieposłuszeństwa, w bogobojności i pobożności, by zasłużyć na Jego ochronę. Bóg zesłał wam Napomnienie (tę Księgę, prowadzącą ku temu, co prawdziwe i nauczającą was tego, co jest dla was dobre, a co złe).
(A jako jej ucieleśnienie posłał do was również) Wysłannika recytującego (i przekazującego) wam Znaki Boga i Objawienia, które ukazują prawdę w sposób jasny i oświetlają waszą drogę, ażeby On wyprowadził was z wszelkiej ciemności do Światła i umocnił was w nim. Kto (autentycznie i szczerze) wierzy w Boga i czyni dobre, szlachetne dzieła, tego On dopuści do Ogrodów, przez które przepływają strumienie, aby w nich na zawsze zamieszkał. Zaprawdę, Bóg obdarzył go wspaniałym zaopatrzeniem (wiarą i dobrymi uczynkami w tym świecie, a Rajem – w Wieczności).
Bóg jest Tym, który stworzył siedem Niebios i tyleż samo Ziem; Jego rozkazy (dotyczące stworzenia i jego działania, a także życia mieszkańców Niebios i Ziemi) schodzą poprzez nie^[7], abyście mieli wiedzę pewną, że Bóg ma pełną władzę nad każdą rzeczą i że Bóg rzeczywiście obejmuje (Swoją) Wiedzą wszystkie rzeczy.

Podczas gdy wszyscy inni Prorocy wspominani są w Koranie z imienia, to Koran zazwyczaj zwraca się do Wysłannika Bożego tytułem wynikającym z jego Posłannictwa. Dzieje się tak po to, by zwrócić uwagę na fakt, że jego misja ma znaczenie największe oraz że jego pozycja jest nieporównywalna, jeśli chodzi o Proroków. Wedle reguł gramatyki arabskiej, wspominanie czegoś (pozycji, opinii albo atrybutu), bez wyszczególniania, do kogo „to” należy, oznacza, że ten, kto posiada ową własność, pozycję itp., ma ją w stopniu najwyższym. Wynika stąd, że Wysłannik Boży (Prorok Muhammad), niech będzie z nim pokój i błogosławieństwo, jest największym przedstawicielem Urzędu Prorockiego. ↑
Islam nakazuje w przypadku zamiaru przeprowadzenia przez mężczyznę rozwodu, ażeby dokonać tego w czasie poza oczyszczeniem miesięcznym i wtedy, gdy nie współżyje z kobietą. W takim przypadku żona ma odczekać trzy okresy menstruacyjne, w czasie których małżonek zobowiązany jest dawać jej zaopatrzenie i nie wypędzać jej z domu. W tym okresie mogą powrócić do siebie. Jeśli tak uczynią, to nie muszą odnawiać umowy małżeńskiej. Jeśli powrócą do siebie po tym terminie, to muszą odnowić umowę małżeńską. Rozwód może mieć miejsce po raz drugi, jeśli jednak zostanie wzięty po raz trzeci, to małżonkowie nie mogą już do siebie wrócić, chyba że żona poślubi kogoś innego i się z nim rozwiedzie albo mąż z nią. Odnośnie do innych nakazów rozwodowych, zob. sura 2:228-232, 234, przyp. 152-154; sura 33:49, przyp. 23. ↑
Małżonkowie mogą się pojednać i przywrócić między sobą relacje małżeńskie, zanim dojdzie do ostatecznego rozwodu. To stwierdzenie stanowi ostrzeżenie, by przestrzegać granic ustanowionych przez Boga. Jeśli ich ściśle przestrzegamy, to Bóg może obdarzyć nas rzeczą nową, która nam się spodoba. Musimy przeto poddać się Bogu i wypełniać Jego rozkazy, nie przekraczając ustalonych przez Niego granic. ↑
Bóg ustanowił pewne przyczyny, warunki, granice oraz ramy, a co za tym idzie, również rezultaty wszystkiego, co się dzieje. Nic nie zachodzi poza granicami przez Niego ustalonymi. ↑
Wymazanie złych uczynków oznacza przebaczenie mniejszych grzechów, które mogły zostać popełnione w czasie wypełniania Bożych przykazań. Jak to stwierdzono: Jeśli unikacie większych grzechów, których wam zabroniono, My zmażemy z was mniejsze złe uczynki i sprawimy, że wejdziecie Wejściem Szlachetnym (do Domu Chwały) (4:31). Można zatem wnosić, że nieposłuszeństwo nakazom i zakazom Koranu pod względem rozwodu i okresów oczekiwania określonych w tych wersetach, a mieszczących się w ramach taqwa (takła, pobożności), stanowi grzech większy. Można także wnosić, że wierny powinien troszczyć się o wszystkie przykazania Boże (nakazy i zakazy). ↑
Ten oraz następny werset stanowią swoiste streszczenie tego, co może dotknąć żydów, chrześcijan i muzułmanów, jeśli odrzucą przykazania Boga w życiu codziennym. ↑
Niebiosa i Ziemia stanowią jakby dwa kraje pod jednym rządem; kraje te wchodzą w ważne relacje i zawierają ważne transakcje. Na przykład: On kieruje sprawę z nieba ku ziemi; potem sprawa wznosi się ku Niemu w ciągu dnia liczącego tysiąc lat wedle tej miary, którą wy się posługujecie (32:5 oraz przyp. 4). Poza tym ziemia potrzebuje światła, ciepła, błogosławieństwa i różnych form miłosierdzia (jak deszcz), zsyłanych z niebios. Jak potwierdzają wszystkie religie objawione, aniołowie i istoty duchowe schodzą na Ziemię w różnych celach. Na tej podstawie możemy wnioskować, że mieszkańcy ziemi mogą wspinać się ku niebiosom.

Ludzie mogą podróżować do Niebios za pomocą swego umysłu, wizji i wyobraźni. Oswobodzone i oczyszczone z wielkiego ciężaru swoich zmysłów i materii, dusze Proroków oraz ludzi bardzo pobożnych i szlachetnych podróżują do takich rejonów; nasz Prorok podróżował przez wszystkie rejony niebios swoją duszą i ciałem, uzyskując uszlachetnienie swego ducha. To nazywamy Wzniesieniem (Mi’radż). Bóg podniósł też do Niebios Jezusa – zarówno duszą, jak i ciałem. Dusze ludzi zwykłych odbywają taką podróż po śmierci, po czym są sprowadzane do wymiaru pośredniego (pomiędzy tym a następnym światem). Skoro podróżują tam ci, którzy są „oświeceni”, uzyskali „szlachetność” i duchowe udoskonalenie, to niektórzy mieszkańcy Ziemi mogą udać się do Niebios, jeśli są przyobleczeni w „idealne” ciało, okrycie energetyczne albo też formę lub ciało niematerialne oraz są lekcy i subtelni, niczym dusze. Rodzaj ludzki może również fizycznie podróżować do Niebios.

Ziemia, pomimo swego małego rozmiaru i znaczenia w porównaniu do Niebios, stanowi serce i centrum Wszechświata w odniesieniu do swej istoty i sztuki. Jest bowiem naszą kołyską i miejscem zamieszkania. Poza tym ukazuje wszystkie cudowności Boskich Imion, koncentruje i odzwierciedla nieskończoną działalność Boga jako Pana, Podtrzymującego, Nauczyciela i Władcy wszystkich istot. Jest także ośrodkiem i osią nieskończonej Boskiej Mocy twórczej, która odbija się w nieustającym Miłosierdziu, szczególnie w licznych gatunkach maleńkich roślin i zwierząt oraz w mikrokosmosie obejmującym przykłady wszystkiego, co znajduje się w obszernych światach Tamtego Świata: szybko działającego warsztatu wiecznych materii, szybko zmieniającego się miejsca kopii scen wieczystych, a także wąskiego, tymczasowego pola, które błyskawicznie produkuje nasiona do Wieczystych Ogrodów.

Ze względu na tę niematerialną wielkość i ważność Mądry Koran zrównuje Ziemię z Niebiosami, choć jest ona małym owocem olbrzymiego drzewa – w porównaniu z Niebiosami. Umiejscawia Ziemię po jednej stronie szali, a Niebiosa – po drugiej i stale powtarza: „Pan Niebios i Ziemi” (wspominając oba razem). ↑