SURA 51

AZ-ZARIJAT (ROZPRASZAJĄCE)

OKRES MEKKAŃSKI

Sura niniejsza, składająca się z 60 wersetów, została objawiona w Mekce, gdy Kurejszyci rozpoczęli prześladowania wiernych. Bierze swą nazwę od słowa az-zarijat (rozpraszające) w wersecie pierwszym. Koncentruje się na życiu wiecznym i Jedności Boga. Ostrzega niewiernych, przypominając, co spotkało wiele poprzednich ludów, które uparcie obstawały przy niewierze i niesprawiedliwości.

W Imię Boga Miłosiernego, Współczującego!

Na te, które (jak wiatry) rozpraszają daleko i szeroko;
I te, które (jak chmury) niosą wielkie ciężary;
A także te, które (jak statki) suną gładko i łagodnie;
Oraz te (anioły), które rozdzielają (na rozkaz Boga Jego zaopatrzenie w postaci deszczu i niezliczonych innych błogosławieństw)^[1]:
Zaiste, to, co zostało wam obiecane, jest prawdą:
Sąd Ostateczny z pewnością się wydarzy.
Na Niebiosa pełne splecionych szlaków (dla poruszania się aniołów i ciał niebieskich, dla zsyłania Bożych rozkazów i dla wznoszenia się różnych próśb istot świadomych – wyrażanych mową, czynem albo potrzebą):
Zaprawdę, żywicie sprzeczne poglądy (co do Koranu i tego, jak go opisać).
Kto został odwiedziony od niego (Koranu), ten został (przede wszystkim) sam odwiedziony (odwracając się od słusznej drogi w myśli, wierze i działaniu)^[2].
Niech będą z dala od Bożego Miłosierdzia kłamcy, budujący na przypuszczeniach,
Którzy nie zważają (na prawdę), znajdując się w otchłani niewiedzy.
Pytają: „Kiedy nastanie Dzień Sądu?”
Dzień, kiedy to zostaną poddani próbie nad Ogniem.
„Skosztujcie swojej męki (którą na siebie sprowadziliście). To jest to, o co prosiliście (drwiąc), by zostało przyspieszone!”
Bogobojni zaś i pobożni: oni będą przebywać w Ogrodach i źródłach,
Czerpiąc z tego, czym Bóg ich obdaruje. Albowiem oni byli przedtem oddani wykonywaniu Bożych rozkazów, świadomi, że Bóg ich widzi.
Oni zwykli byli sypiać nocami jedynie niewiele (nigdy niemal nie opuszczając modlitwy tahadżdżut).
Wczesnym świtem upraszali Bożego przebaczenia.
A w ich majątku miał swój właściwy udział (i prawo, które chętnie zachowywali) biedny (sa’il, który zmuszony był żebrać) oraz potrzebujący (mahrum, który nie żebrał ze względu na swój wstyd).
Na Ziemi są (jasne) znaki (Jedności Boga, jako Pana i Suwerena) dla tych, którzy szukają pewności.
A także w was samych. Czyż zatem nie dostrzeżecie (prawdy)?
A w Niebiosach jest wasze zaopatrzenie i to, co wam obiecano^[3].
Przeto, na Pana Niebios i Ziemi, ona (ta obietnica) jest tak samo (faktem, który się wam przekazuje), jak i to, że mówicie.
Czy dotarła do was opowieść o zacnych gościach Abrahama?
Oni stanęli przed nim i powiedzieli: „Pokój”. On odrzekł (na ich pozdrowienie): „Pokój!” (i pomyślał:) Nieznani ludzie.
Wrócił do swego gospodarstwa, po czym przyniósł (pieczone) tłuste cielę.
Położył je przed nimi i rzekł: „Nie będziecie jeść?”
(A gdy zobaczył, że nie jedli), stał się wobec nich pełen obaw^[4]. Oni rzekli (do niego): „Nie lękaj się!” I obwieścili mu radosną nowinę o (mającym się narodzić) synu, obdarzonym dogłębną wiedzą.
Wtedy podeszła jego żona, zawodząc i uderzyła się w czoło, mówiąc: „Jakże mam urodzić dziecię, (ja) stara, jałowa niewiasta?”
Oni powiedzieli: „Tak postanowił twój Pan. Zaprawdę, on jest Mądry, Wszechwiedzący”.
On (Abraham) rzekł: „Jaka jest zatem wasza sprawa, o (niebiańscy) posłańcy?
Oni odpowiedzieli: „Oto zostaliśmy posłani do ludzi, z których wszyscy są występni,
Abyśmy zesłali na nich kamienie z wypalanej gliny,
Oznaczone u twojego Pana dla (zniszczenia) ludzi marnotrawnych (w odniesieniu do danych im przez Boga zdolności i) popełniających występki.
Wyprowadziliśmy spośród nich wiernych,
Lecz znaleźliśmy tam tylko jeden dom muzułmanów (ludzi całkowicie oddanych Bogu).
Pozostawiliśmy tam jasny znak (prawdy Bożych posłannictw) dla tych, którzy lękają się kary bolesnej”^[5].
A także w (przykładowej opowieści o) Mojżeszu (jest znak jasny): Posłaliśmy go jako wysłannika do Faraona z władzą oczywistą.
Faraon jednak, wraz ze swoimi zastępami, odwrócił się (od Naszego Przesłania) i powiedział: „(Mojżesz to) czarownik albo człowiek opętany”.
Przeto pochwyciliśmy jego i jego zastępy i wrzuciliśmy ich do morza. A on był skruszony i czynił sobie wyrzuty (zbyt późno – gdy już się topił).
A także w (przykładowej opowieści o plemieniu) Ad (jest znak jasny), gdy zesłaliśmy na niego wicher niszczący.
Nie oszczędził niczego, czego dosiągł, lecz zamienił to niemal w popiół.
A także w (przykładowej opowieści o plemieniu) Samud (jest znak jasny), gdy (otrzymali okres zawieszenia i) zostało mu powiedziane: „Radujcie się życiem przez krótką chwilę!”
Oni jednak zbuntowali się przeciwko dekretowi swego Pana, przeto pochwycił ich piorun (i wybuch, sa’iqat) właśnie wtedy, gdy nań spoglądali.
Nie zdołali się podnieść (ani tym bardziej – uniknąć kary) ani nie mogli otrzymać pomocy.
A przedtem (My unicestwiliśmy) lud Noego. On był ludem występnym (przekraczającym ustanowione przez Boga granice).
I niebiosa^[6]. My zbudowaliśmy je z wielką mocą, a mamy ogromną władzę i je rozszerzamy^[7].
I ziemię. My ją rozpostarliśmy. A jakże doskonali jesteśmy, rozpościerając ją (niczym kołyskę)!
A wszystkie rzeczy stworzyliśmy w parach, abyście mogli rozważać i rozpamiętywać.
„Szukajcie przeto ucieczki w Bogu. Zaprawdę, ja jestem jedynie ostrzegającym; dla was od Niego.
I nie ustanawiajcie innego boga poza Bogiem (Jedynym). Zaprawdę, ja jestem jedynie ostrzegającym; dla was od Niego”.
Podobnie, nie przyszedł do ludzi, którzy żyli przed nimi, taki wysłannik, o którym by nie powiedzieli (w podobny sposób): „Czarownik albo opętany”.
Czyż oni przekazali to sobie nawzajem (to powiedzenie)? Zaiste, oni byli ludem buntowniczym.
Odwróć się więc od nich (od sporu z nimi), a nie będziesz winien (z tego powodu, że tak uczynisz).
Lecz napominaj i ostrzegaj, gdyż napominanie i ostrzeganie przynoszą wiernym korzyść^[8].
Ja stworzyłem dżiny i ludzi jedynie po to, aby (Mnie poznawali i) oddawali (tylko) Mi cześć^[9].
Nie żądam od nich zaopatrzenia ani nie żądam, by Mnie żywili.
Zaprawdę, Bóg – On jest Zaopatrującym, Panem wszelkiej Mocy, Najsilniejszym.
Oto ci, którzy popełniają największą niesprawiedliwość (nie wierząc w Boga i Go nie czcząc albo przydając Mu współtowarzyszy), będą mieć swój udział (w karze) – taki jak udział ich towarzyszy (z dawnych wieków, którzy zostali unicestwieni). Niech Mnie nie proszą zatem o jego przyspieszenie.
Przeto biada tym, którzy nie wierzą, ze względu na Dzień, którym im zagrożono.

W tych wersetach Wszechmocny Bóg poświęca uwagę wszystkim przyczynom materialnym i siłom, które wykorzystuje do egzekwowania swoich rozkazów na ziemi, w powietrzu i na morzu (tzn. wszędzie we wszechświecie), i dlatego przysięga na anioły za nie odpowiedzialne. Jak wyjaśniono w przypisie 31 do sury 2, cokolwiek ma miejsce we wszechświecie, zdarza się poprzez anioły odpowiedzialne za to działanie. Anioły mają różne rangi. Otrzymują od Boga rozkazy i rozdzielają zaopatrzenie i inne błogosławieństwa. ↑
W stworzeniu istnieje jedność w wielości. Podobnie jak wszystkie inne rzeczy i istoty, także i ludzie różnią się pomiędzy sobą na wiele sposobów. Wszystkie inne rzeczy i istoty, pomimo swej nieskończonej różnorodności, są posłuszne Jednemu Jedynemu Bogu, Panu i Suwerenowi. Z tego względu we wszechświecie panuje wspaniała zgoda. Tak samo istoty wyposażone w wolną wolę i odpowiedzialne za swoje wybory muszą wierzyć w tegoż Jednego Jedynego Boga, o ile pragną zgodności w swoim życiu indywidualnym i społecznym. To jednak nie oznacza, że muszą być jednorodni i jednolici w swoich opiniach.

Jest wiele obszarów, gdzie konieczna jest różnorodność poglądów i wyborów, lecz są też pewne inne dziedziny, w których musi panować jednolitość. Na przykład ludzie muszą wierzyć w Jedynego Boga i być zjednoczeni w wierze w inne zasady wiary. Powinni również oddawać cześć temu samemu, Jednemu i Jedynemu Bogu i okazywać posłuszeństwo Jego prawom w urządzaniu swojego życia. Niektóre z tych praw są zupełnie zasadnicze dla życia ludzkiego, niezależnie od czasu i miejsca, a zatem – niezmienne, gdy tymczasem inne podlegają zmianie, w zależności od czasu, miejsca i warunków. ↑
Oznacza to, że wszystko, co mamy jako zaopatrzenie, stanowi łaskę, jaką obdarzył nas Bóg. Ze względu na jej wzniosłość i wartość, Koran stwierdza, że zeszła z nieba. Poza tym skoro ziemia jest ożywiana po swej śmierci za pomocą deszczu i wszystko, co otrzymujemy z ziemi, potrzebuje deszczu, Koran czasami wykorzystuje słowo „deszcz” w znaczeniu „zaopatrzenie”. Jeśli chodzi o to, co oznacza wyrażenie „to, co wam obiecano”, to jest to wszystko, czym Bóg obdarzy dobre uczynki Swoich sług. Przede wszystkim jest to Raj. Koran stwierdza, że owe nagrody pochodzą z Niebios, gdyż są wyłącznie łaską Boga, są wzniosłe i mają swe źródło w Niebiosach, albo dlatego, że Niebiosa implikują wzniosłość. ↑
Jeśli gość powstrzymywał się od spożywania podanego posiłku, znaczyło to, że ma złe zamiary. ↑
Dalsze wyjaśnienia, zob. 11:69-83; 15:51-77 i odpowiednie przypisy. ↑
Po opowiedzeniu przykładowych zdarzeń z przeszłości, werset ten stanowi kontynuację wersetu 22. ↑
Rozszerzanie się wszechświata, o którym Koran poinformował nas wieki temu, stanowi najbardziej imponujące odkrycie nowoczesnej nauki. Dzisiaj jest to mocno utrwalona koncepcja, a debata toczy się jedynie wokół sposobu, w jaki ten proces się odbywa. ↑
Spór jest nieużyteczny w głoszeniu Przesłania. Sprawą wielkiej wagi jest to, by głosić prawdę we właściwy sposób. Drugą rzeczą, na jaką w tym miejscu należy zwrócić uwagę, to niezaniedbywanie wiernych podczas głoszenia Prawdy. Nie można bowiem przyjąć założenia, że skoro już wierzą, to nie ma potrzeby dłużej głosić im Boskiego Przesłania. Każdy człowiek potrzebuje napomnienia. ↑
Niniejszy werset wyraża Boski cel stworzenia. Podczas gdy wszystkie inne istoty i rzeczy czczą Boga i są Mu posłuszne bezwolnie, tylko dżiny i ludzie, wyposażeni w wolną wolę, mają zdolność wyboru: będą oddawać Bogu cześć i będą Mu posłuszni albo nie. Skoro Bóg stwarza i utrzymuje wszechświat, jedynie On zasługuje na oddawanie czci. To On również jest Tym, który wezwie istoty świadome do zdania rachunku ze swego życia. To jest przyczyna, dla której należy oddawać cześć wyłącznie Bogu. Oddawanie czci Jedynemu Bogu i posłuszeństwo wobec Niego zapewni sprawiedliwość i zgodę w życiu dżinów i ludzi. Daje też możliwość zdobywania wiedzy oraz wzbudza miłość do Boga. Bediüzzaman Said Nursi pisze:

Wiara w Boga stanowi najwyższy cel stworzenia i jego najwznioślejszy efekt, najwznioślejszą rangą człowieka jest natomiast wiedza o Bogu, zawarta w tej wierze. Najbardziej promiennym szczęściem i najsłodszym dobrodziejstwem jest dla dżinów i ludzi miłość Boga zawarta w wiedzy o Bogu. Najczystszą radością ludzkiego ducha i najczystszą rozkoszą ludzkiego serca jest duchowy zachwyt zawarty w miłości Boga. Wszelkie prawdziwe szczęście, czysta radość, słodkie dobrodziejstwa i pełne blasku przyjemności zawarte są w wiedzy i miłości Boga. Ci, którzy autentycznie poznają Boga i miłują Go, mogą doświadczyć nieskończonej szczęśliwości, dobrodziejstw i oświecenia, a także pojąć nieskończone tajemnice. Ci, którzy nie są dotknięci nieskończoną nędzą duchową i materialną, bólem i strachem. Jeśliby dozwolono każdemu na rządy nad tym światem, pomimo jego/jej bezsilności, marności i braku ochrony pośród innych ludzi pozbawionych celu – to jaka byłaby jego prawdziwa wartość?

Ludzie, którzy nie rozpoznają swego Władcy i nie odkrywają swego Pana, są nędzni i oszołomieni, ogłupieni. Ci jednak, którzy – przeciwnie – rozpoznają Go i uznają, szukając schronienia w Jego Miłosierdziu i opierając się na Jego Mocy, dostrzegą ten wyludniony świat przekształcony w miejsce odpoczynku i szczęścia, miejsce wymiany za życie przyszłe (The Letters, „the 20th Letter”, 2:2). ↑