SURA 29

AL-‘ANKABŪT (PAJĄK)

OKRES MEKKAŃSKI

Niniejsza sura, składająca się z 69 wersetów, została objawiona w Mekce w czasie, gdy muzułmanie poddani byli srogim prześladowaniom. Jej nazwa pochodzi od słowa al-‘ankabut (pająk) w wersecie 41, implikującego kruchość fałszywych wierzeń i zachęcającego wiernych do wytrwałości i oporu. Sura 29, która zawiera też ostrzeżenie dla buntowniczych bałwochwalców przed złym końcem, jaki ich czeka, podaje niezbite dowody Jedności Boga i życia pozagrobowego.

W IMIĘ BOGA MIŁOSIERNEGO, WSPÓŁCZUJĄCEGO!

Alif. Lam. Mim.
Czyż ludzie liczą na to, że zostaną pozostawieni (sami sobie) tylko dlatego, że mówią: „Wierzymy”, i nie będą poddani próbie?
Zaiste, My poddaliśmy próbie tych, którzy byli przed nimi. (Oto Nasz niezmienny sposób postępowania), Bóg przeto z pewnością oznaczy tych, którzy okażą się prawdomówni (w swym świadectwie wiary), i oznaczy także tych, którzy okażą się kłamliwi^[1].
Albo czy ci, którzy dokonują złych uczynków (i prześladują wierzących), liczą na to, że mogą nas prześcignąć i uniknąć Naszej kary? Jakże zły jest osąd (rzeczy), do jakiego doszli!
Jeśli kto wygląda spotkania z Bogiem (niech wie): termin ustalony przez Boga (na spotkanie) na pewno nadejdzie. On wszystko słyszy, jest Wszechwiedzący^[2].
A kto zmaga się ciężko (ze swoim cielesnym Ja, które nakłania do zła, i z Szatanem, po to, by stać się dobrym muzułmaninem i przetrwać wszelkie prześladowania dla sprawy Boga), zmaga się jedynie dla dobra swej duszy. Zaprawdę, Bóg jest Samowystarczalny i całkowicie niezależny od wszystkich światów.
Tym, którzy wierzą i (walcząc ciężko o wzmocnienie wiary w swym sercu) czynią dobre, prawe dzieła, My z całą pewnością wymażemy złe uczynki i nagrodzimy stosownie do ich najlepszych czynów.
(Jako warunek stania się dobrymi muzułmanami) My nakazaliśmy człowiekowi dobroć i uprzejmość wobec swoich rodziców; lecz jeśli ludzie usiłują doprowadzić cię do tego, byś przypisywał Mi jako współtowarzysza cokolwiek, o czym ty przecież nie masz żadnej wiedzy, to nie bądź im posłuszny. Do Mnie powrócisz i Ja sprawię, że zrozumiesz to, co czyniłeś (i wezwę cię na sąd).
Zaiste, tych, którzy wierzą i czynią dobre, prawe dzieła, My włączymy w poczet sprawiedliwych (którzy wejdą do Raju).
Pośród ludzi są tacy, którzy mówią: „Wierzymy w Boga”, kiedy jednak (taki człowiek) zostanie poddany prześladowaniu ze względu na (wyznawanie wiary w) Boga, to uznaje prześladowania z rąk ludzi za karę bożą (i odrzuca swą wiarę); jeśli zaś (do wiernych) przychodzi zwycięstwo od twego Pana, to (tacy ludzie) będą z pewnością mówić: „Zaprawdę, my zawsze byliśmy z wami”. Czyż może (oni myślą, że) Bóg nie jest w pełni świadom tego, co jest w piersiach wszystkich stworzeń (które powołał do istnienia)?
Oto Bóg oznaczy tych, którzy prawdziwie wierzą i oznaczy też na pewno obłudników.
Niewierzący mówią do tych, którzy wierzą: „Jeśli podążycie naszą drogą (wiary i życia), to my weźmiemy na siebie wasze winy”. Lecz przecież oni nie są w stanie wziąć niczego z ich win. Zaiste, oni są kłamcami.
Oni natomiast będą musieli z całą pewnością nieść swoje własne ciężary i inne ciężary – wraz z własnymi^[3], i – doprawdy – w Dniu Zmartwychwstania zostaną wezwani na sąd za to, co tak spieszyli wymyślać (przeciwko Bogu i prawdom wiary).
Zaiste, posłaliśmy Noego do jego ludu (jako wysłannika) i pozostał pomiędzy nim lat tysiąc bez pięćdziesięciu, a na końcu pochwycił (ów lud) Wielki Potop, gdyż był ludem występnym (który uparcie przypisywał Bogu współtowarzyszy i popełniał wielkie niesprawiedliwości).
Ocaliliśmy jednak jego (Noego) i tych, którzy byli wraz z nim na Arce, i uczyniliśmy to wydarzenie znakiem i przykładem (wielką nauką) dla wszystkich ludzi (którzy przyszli na świat później).
I również Abrahama (posłaliśmy jako wysłannika). On rzekł do swego ludu (głosząc Posłannictwo): „Oddajcie cześć jedynie Bogu i trzymajcie się z dala od nieposłuszeństwa wobec Niego, pełni szacunku dla Niego i pobożności. Takie postępowanie jest dla was najlepsze, jeślibyście tylko wiedzieli (jaka jest istota rzeczy).
Wy czcicie, zamiast Boga, jedynie bożki i tak oto wymyślacie zwykłe kłamstwa (uznając za bóstwa rzeczy i istoty, które żadną miarą Bogiem być nie mogą). Zaprawdę, ci (te istoty, które ubóstwiacie i wykonujecie ich posągi oraz idole)^[4], których zamiast Boga czcicie, nie mają władzy, by dawać wam zaopatrzenie. Szukajcie przeto całego swego zaopatrzenia u Boga, oddajcie Mu cześć i okazujcie Mu wdzięczność. Do Niego zostaniecie sprowadzeni”.
Jeśli odrzucacie (Naszego Wysłannika), to musicie wiedzieć, że przed wami wiele społeczności odrzucało (posłanych im wysłanników, lecz w niczym im to nie pomogło). To, co spoczywa na Wysłanniku, to jedynie głoszenie posłannictwa w sposób jasny i pełny.
Czyż oni zwrócili uwagę na to, jak Bóg najpierw daje początek stworzeniu, a potem je ponawia? To dla Boga łatwe.
Powiedz: „Wędrujcie po ziemi i zobaczcie, jak Bóg dał początek stworzeniu. Potem Bóg dokona innego (drugiego) stworzenia (w kształtach Tamtego Świata)^[5]. Doprawdy, Bóg ma pełną władzę nad każdą rzeczą.
(Bóg stworzy Tamten Świat, gdzie) On ukarze, kogo zechce, i okaże miłosierdzie, komu zechce^[6]. Do Niego zostaniecie sprowadzeni.
Nie jesteście w stanie przeszkodzić Bogu (w wykonaniu Jego Woli, nawet gdybyście przeniknęli głębiny) na ziemi i w niebiosach. I nie macie poza Bogiem żadnego obrońcy ani wspomożyciela^[7].
Ci, którzy nie wierzą w znaki Boga (we wszechświecie i w nich samych) i w Jego Objawienia, oraz w spotkanie z Nim (na Tamtym Świecie), nie mają nadziei i nie oczekują udziału w Moim Miłosierdziu. (Bóg zamknął dla nich Bramy Raju). I dla nich przeznaczona jest kara bolesna^[8].
Lecz odpowiedzią ludu (Abrahama) były tylko słowa: „Zabijcie go lub go spalcie”. Bóg jednak wybawił go od ognia (który rozpalili, aby go spalić). Zaprawdę, w tym są znaki (i ważna nauka) dla ludzi, którzy uwierzą i będą pogłębiać swą wiarę.
Rzekł do nich (Abraham): „Wzięliście sobie idole, by oddawać im cześć zamiast Bogu (i uczyniliście to) tylko ze względu na miłość i przywiązanie, które was łączy jedynie w życiu na tym świecie. Lecz w Dniu Zmartwychwstania będziecie się siebie nawzajem wypierać (zaprzeczając, że cokolwiek was łączyło) i będziecie się wyklinać^[9]. Waszym ostatecznym schronieniem będzie Ogień piekielny i nie znajdziecie nikogo, kto by wam pomógł.
Uwierzył mu Lot i on (Abraham) rzekł: „Ja postanowiłem wywędrować do mojego Pana (pozostawiając moją ziemię i lud dla miejsca, w którym będę mógł swobodnie praktykować swoją religię). Zaiste, On jest Pełen Chwały, a Jego Moc nieodparta (komu pomaga, ten nie będzie poniżony, a kogo zachowa, nie upadnie); Mądry (i w tym, co czyni i postanawia, jest wiele przykładów mądrości).
My obdarzyliśmy go (synem) Izaakiem i (wnukiem) Jakubem i sprawiliśmy, że Proroctwo i objawianie Księgi trwało dalej pomiędzy jego potomstwem, i daliśmy mu również nagrodę w tym świecie^[10]; a na Tamtym Świecie on jest na pewno pośród sprawiedliwych.
I także Lota (posłaliśmy jako wysłannika). Rzekł (do swego ludu, przekazując to posłannictwo): „Zaprawdę, wy (mężczyźni tej oto społeczności) popełniacie nieprzyzwoitość, jakiej na całym świecie przed wami nie czynił nigdy żaden lud.
Czyż będziecie (po tak poważnych ostrzeżeniach od Boga) w dalszym ciągu zbliżać się do mężczyzn z pożądaniem, czaić się (na podróżnych) na drodze (i szczególnie na podróżników mężczyzn), a na swoich zgromadzeniach popełniać czyny haniebne? Odpowiedź jego ludu była tylko taka, że powiedział (drwiąc z niego i prowokując go): „Sprowadź na nas karę boską, którą nam grozisz, jeśliś prawdomówny!”
On (Lot) rzekł (zwracając się do Boga): „Panie mój, wspomóż mnie przeciwko temu ludowi oddanemu szerzeniu zepsucia”.
A kiedy Nasi (niebiańscy) posłańcy przybyli do Abrahama z radosną wieścią (o mających nastąpić narodzinach Izaaka)^[11], powiedzieli doń: „Zamierzamy zniszczyć ludność tego miasta. Jego mieszkańcy są bowiem ludźmi występnymi (przekraczającymi wszelkie granice przyzwoitości)”.
Powiedział (Abraham do nich): „Lecz przecież tam jest Lot”. Oni odpowiedzieli: „My bardzo dobrze wiemy, kto tam jest. Na pewno ocalimy jego i jego rodzinę (pozwalając im opuścić tamto miejsce), za wyjątkiem jego żony, która (jak zostało postanowione) znajduje się pomiędzy tymi, którzy pozostaną z tyłu (i zostaną unicestwieni)”.
A kiedy Nasi posłańcy przybyli do Lota, on popadł ze względu na nich w trudności i nie czuł się zdolny ich ochronić. Oni zwrócili się do niego tymi słowami: „Nie martw się i nie bądź zasmucony. Ocalimy ciebie i twoją rodzinę, za wyjątkiem żony, która (jak zostało postanowione) znajduje się pomiędzy tymi, którzy pozostaną z tyłu (i zostaną unicestwieni).
Sprowadzimy na lud tego miasta bicz z nieba, ponieważ uparcie trwał w występku (łamiąc wszelkie normy przyzwoitości i sprawiedliwości)”.
Oto pozostawiliśmy jasny znak dla ludzi, którzy będą się zastanawiać i zrozumieją.
A do Midianitów posłaliśmy (jako wysłannika) ich brata Szu’ajba i on rzekł (do nich, głosząc swe posłannictwo): „O, ludu mój! Oddawaj cześć jedynie Bogu i przygotuj się na Dzień Ostatni (kiedy to zdasz sprawę ze swoich czynów na tym świecie), i nie rozprzestrzeniaj na ziemi niegodziwości, powodując zepsucie i chaos”.
Lecz oni wyparli się go, przeto dosiągł ich wstrząs straszliwy i leżeli pokotem (jak martwi) w swych domostwach.
A także Ad i Samud – (ich los) jest dla was oczywisty po ich domostwach (leżących w ruinach). Szatan upiększył ich (złe) czyny, by znaleźli w nich upodobanie, i sprowadził ich z drogi prostej^[12], choć byli (wystarczająco) rozumni (ażeby dostrzec prawdę).
I Korah, Faraon i Haman – oto Mojżesz przybył do nich z jasnymi dowodami prawdy, lecz oni zachowywali się wyniośle i uciskali (ludzi) na ziemi. Jednak nie zdołali uciec (przed Naszą karą).
Każdą z nich (spośród tych społeczności) pochwyciliśmy ze względu na jej grzechy. Pomiędzy nimi (ludźmi tych społeczności) byli ci, na których zesłaliśmy huragan (kamieni), i ci, których dosiągł straszny podmuch, i pośród nich byli także ci, którzy z Naszego rozkazu zostali pochłonięci przez ziemię, i ci, których potopiliśmy^[13]. Bóg nigdy nie wyrządziłby im niesprawiedliwości, lecz oni sami sobie wyrządzili niesprawiedliwość.
Ci, którzy biorą sobie za obrońców i opiekunów kogoś innego niż Boga (i powierzają im swoje sprawy), podobni są do pająka: utkał on dla siebie dom, a dom pająka jest, zaprawdę, najlichszy z domów^[14]. O, gdyby tylko oni o tym wiedzieli!
Zaiste, Bóg wie, co oni uznają za boga i wzywają, prócz Niego, i że nie jest to oparte na prawdzie. On jest Pełen Chwały, a Jego Moc nieodparta (i nigdy nie przyjmie żadnego współtowarzysza w Boskości, Panowaniu i Władzy), Mądry (w którego akcie stwórczym i władzy są niezliczone dowody mądrości).
Te oto przypowieści My dajemy ludziom (aby dostrzegli prawdę i się poprawili). Nikt jednak nie rozważa (ich autentycznego znaczenia i celu) – poza tymi, którzy posiadają wiedzę.
On stworzył niebiosa i ziemię w prawdzie (z rozmysłem i w określonym, mądrym celu, na solidnym fundamencie prawdy). Zaiste, w tym jest znak dla wierzących^[15].
Recytuj i głoś im to, co zostało ci objawione z Księgi, i wykonuj modlitwę w zgodzie z jej warunkami. Doprawdy, modlitwa powstrzymuje przed tym wszystkim, co nieprzyzwoite i haniebne, a także przed tym wszystkim, co złe. Wspominanie Boga jest w istocie najwspanialsze (i jest największym aktem czci, nie ogranicza się do modlitwy). Bóg wie o wszystkim, co czynicie.
Nie spierajcie się z tymi, którym została dana Księga, chyba że w piękny sposób, o ile nie będą to ci, którzy oddają się czynieniu niesprawiedliwości (i nie słuchają uprzejmych argumentów)^[16]. Mów (im): „Wierzymy w to, co zostało zesłane nam, i w to, co zostało zesłane wam, a wasz Bóg i nasz Bóg to jeden i ten sam Bóg. My jesteśmy muzułmanami, jesteśmy Mu całkowicie poddani”.
Oto w ten sposób (na fundamencie poddania Bogu i jako potwierdzenie wszystkich wcześniejszych Ksiąg i proroków) zesłaliśmy ci Księgę. I wierzą w nią ci, którym została dana Księga uprzednio (i są wobec Objawienia Bożego szczerzy); są też pośród tych (ludu Mekki) niektórzy tacy, którzy w nią wierzą. Naszemu Objawieniu nie sprzeciwiłby się nikt i nikt by go nie odrzucił, jak tylko niewierni (ci, którzy rozmyślnie przykrywają je swymi kłamstwami).
(O, Wysłanniku), Ty nie czytałeś z żadnej księgi przed tą (Księgą – Objawieniem Koranu) ani też na napisałeś żadnej swoją prawicą (albo lewicą). Albowiem wówczas ci, którzy kiedykolwiek usiłowali podważyć prawdę, mogliby mieć powód do powątpiewania (w nią).
Oto jest (Koran:) Objawienie oczywiste i dające jasność (pochodzące od Boga i mogące odcisnąć się) w sercach tych, którzy mają udział w wiedzy. Nie sprzeciwia się mu ani nie odrzuca go nikt, poza ludźmi występnymi i niesprawiedliwymi (tymi, którzy nie potrafią w sposób jasny i poprawny go ocenić, zatem odpowiadają na nie, okazując pychę i zarozumiałość).
Oni powiadają: „Dlaczego nie zostały mu zesłane żadne cudowne znaki od jego Pana?” Mów: „Cudowne znaki zależą wyłącznie od Woli Boga i są tylko w Jego mocy. Ja jestem jedynie ostrzegającym (i nie mam swobody ani władzy czynienia tego wszystkiego, co sobie zażyczę)”.
Czyż nie wystarczy im (za znak cudowny) to, że zesłaliśmy tobie Księgę, która jest im recytowana? Zaprawdę, w niej jest wielkie miłosierdzie i napomnienie dla tych ludzi, którzy wierzą.
Powiedz: „Bóg wystarczy jako świadek pomiędzy mną a wami. On zna wszystko to, co jest w niebiosach i na ziemi. Ci zaś, którzy wyznają kłamstwo i nie wierzą w Boga (odrzucając Jego Objawienie i Wysłannika) – są przegrani (i doprowadzili się do ruiny)”.
Oni wzywają cię do przyspieszenia kary (którą zagroził im Bóg). Gdyby nie został na nią wyznaczony przez Boga termin, kara (już) by ich dotknęła^[17]. I ona dotknie ich nagle, gdy nie będą niczego podejrzewać.
Oni wzywają cię do przyspieszenia kary (którą zagroził im Bóg). Zaprawdę, piekło ogarnie niewierzących (gdyż sobie na nie zasłużyli^[18] i ono właśnie ma być ich mieszkaniem).
Owego Dnia przykryje ich cierpienie z góry i z dołu – od ich stóp, i (Bóg) powie im: „Skosztujcie teraz tego, co czyniliście (w życiu doczesnym)!”
O, Moi słudzy, którzy wierzycie (lecz nie wolno wam żyć zgodnie z waszą wiarą)! Moja ziemia jest rozległa, przeto oddajcie cześć tylko Mnie^[19].
Każda dusza musi zakosztować śmierci^[20], później zaś zostaniecie sprowadzeni do Nas.
Oto tych, którzy wierzą i dokonują dobrych, prawych czynów, My umieścimy we wzniosłych pałacach w Ogrodzie rajskim, gdzie w dole płyną rzeki, i zamieszkają tam (na wieki). Jakże wspaniała jest nagroda dla tych, którzy zawsze czynią dobre dzieła!
Oni są cierpliwi (w obliczu przeciwności, które znoszą ze względu na to, że tylko Bogu oddają cześć), a ufność pokładają w swym Panu (i nie wyczekują wsparcia od innej mocy lub władzy).
Ileż to jest żyjących stworzeń, które nie gromadzą dla siebie zaopatrzenia, lecz Bóg daje im zaopatrzenie^[21] i, zaiste, także wam. On wszystko słyszy, jest wszechwiedzący^[22].
Jeśli ich zapytasz: „Któż jest Ten, kto stworzył Niebiosa i Ziemię i podporządkował swoim rozkazom słońce i księżyc (podtrzymując życie)?”, to na pewno odpowiedzą: „Bóg”. Jakże więc ci (którzy sprzeciwiają się temu Objawieniu) odwrócili się od prawdy i głoszą fałszywe twierdzenia?
Bóg rozszerza zaopatrzenie, komu zechce, spośród Swoich sług, i zubaża je (komu zechce). Zaprawdę, Bóg ma pełną wiedzę o każdej rzeczy.
Jeśli ich zapytasz: „Któż jest Ten, kto zsyła wodę z nieba i przy jej pomocy ożywia ziemię po jej śmierci?”, Oni z całą pewnością powiedzą: „Bóg”. Mów (więc): „Wszelka chwała i wdzięczność należą się Bogu”. Lecz większość z nich nie rozumuje (i nie potrafi oddzielić prawdy od kłamstwa).
Życie doczesne, na tym świecie, jest jedynie rozrywką i zabawą^[23], a życiem autentycznym jest Dom na Tamtym Świecie^[24]. O, gdyby tylko wiedzieli!
Kiedy zaokrętują się na jakiś statek (i znajdą się w niebezpieczeństwie), to szczerze wzywają Boga i wierzą wyłącznie w Niego (w jedyność Boga, władzę i panowanie). Lecz kiedy On ich poprowadzi bezpiecznie do brzegu – zobacz! – oni ponownie zaczynają przypisywać Bogu współtowarzyszy!^[25]
Niech przeto okazują niewdzięczność za to, czym ich obdarowaliśmy, i niech się oddają radościom życia doczesnego. Oni przecież się dowiedzą.
Czyż nie zauważyli, że ustanowiliśmy bezpieczne sanktuarium (i ich tam umiejscowiliśmy), podczas gdy wszędzie wokół nich ludzie są chwytani? (Jakże więc) oni wierzą w fałsz (i okazują taką niewdzięczność, że) nie wierzą w najwspanialsze błogosławieństwo boże (Koran i islam)?
Któż bardziej błądzi, aniżeli ten, kto wymyśla kłamstwo w odniesieniu do Boga albo zaprzecza prawdzie, gdy przyszła do niego? Czyż w piekle nie ma mieszkania dla niewierzących?!
Tych zaś (z drugiej strony), którzy zmagają się ciężko ze względu na nas, My z całą pewnością zaprowadzimy ku Naszym ścieżkom (które stworzyliśmy dla poprowadzenia ich do zbawienia). Bez wątpienia, Bóg jest z tymi, którzy poświęcają się czynieniu dobra – świadomi, że widzi ich Bóg.

Zob. 2:155-157 i odpowiednie przypisy: 121 i 122. ↑
Bóg jest Tym, który słyszy wszystko to, co ludzie mówią w sposób otwarty i skryty, i On zna ich w pełni w każdym stanie, we wszystkich intencjach i uczynkach. Nic nie umknie Jego uwadze. Wspomnienie Boga w tym wersecie tymi dwoma Imionami stanowi zarówno dobrą nowinę dla tych, którzy są szczerzy w swojej wierze i oczekiwaniach, jak i ostrzeżenie dla tych, którzy są dalecy od szczerości, a także dla niewiernych. ↑
Ciężary, które ludzie będą musieć nosić poza swoimi własnymi, to ciężary tych, których zwiedli (16:25), oraz tych, którzy poszli złą ścieżką, którą oni ustanowili. Wysłannik Boży, pokój z nim, oświadczył: „Ci, którzy ustanawiają dobrą ścieżkę w islamie, otrzymają nagrodę tych, którzy nią podążają, nie umniejszając nagrody tamtych. Ci zaś, którzy ustanawiają złą ścieżkę w islamie, będą obciążeni grzechami tych, którzy nią kroczą, co nie umniejszy ciężaru tych ostatnich” (Muslim, „Zakah”, 69; Ibn Madża, „Mukaddimah”, 203). ↑
Zaimek użyty w tym wersecie i przełożony jako ci jest zaimkiem wykorzystywanym do określenia istot żywych. We wszystkich społeczeństwach politeistycznych, idole bądź statuy przedstawiały sobą zazwyczaj pewne istoty, które ludzie szanowali, po czym uwielbiali i ubóstwili. Były to anioły, dżiny, Prorocy, bohaterowie bądź przywódcy. Prorok Abraham, pokój z nim, miał na myśli zarówno istoty wyobrażone przez idole, jak i same idole. Następne pokolenia zaczęły zapominać o istotach, którym uczyniono posągi, i ubóstwiały oraz czciły same posągi. Jednakże, poza samymi istotami, ludzie personifikowali wiele sił i rzeczy, np. duchy i „siły przyrody”, i przypisywali moc Bożą i Jego działania wielu fałszywym bóstwom, bądź przyjmowali liczne bóstwa, z których każdemu przypisywali Boskie działanie lub moc. Należy zauważyć, że pogaństwo i czczenie posągów nie przeminęły. Wciąż trwa w wielu formach bezpośrednich i pośrednich. ↑
Wyjaśnienie tego stwierdzenia oraz Bóg najpierw daje początek stworzeniu, a potem je ponawia, w wersecie poprzednim, zob. 21:104, przyp.25. Podczas gdy ten werset (20) dotyczy początkowego stworzenia całego wszechświata i zmartwychwstania po śmierci, to drugie stworzenie musi być nieprzerwanym i ciągle odnawianym procesem stwarzania (zob. 55:29, przyp. 11) oraz śmierci (w zimie) i ożywania (na wiosnę), jakie mają miejsce każdego roku. ↑
Niniejszy werset wskazuje na absolutną Wolę Boga, Jego Sprawiedliwość oraz szczególne Współczucie, które wyjaśniają inne miejsca (4:79, przyp. 18; 15, przyp. 17; 17:54, przyp. 23; 24:38, przyp. 25). ↑
Niniejszy werset zarówno pobudza strach ludzkości, aby ją zniechęcić do buntowania się przeciwko Bogu, jak i obejmuje ją, wzywając do Boga i przypominając, że istnieje tylko jeden Bóg, który może ludzi obronić i wspomóc w każdym przypadku. ↑
Wersety 18-23, poprzez wypowiedź Abrahama pośrednio nawiązują do mekkańskich niewiernych i do całej ludzkości. Teraz zaś Koran będzie relacjonował spotkanie Abrahama z jego ludem. ↑
Dezaprobata wspomniana w tym wersecie przypomina tę zawartą w innym: „Zaiste, nie! Ci (, którzy za bóstwo uznali takie istoty, jak anioły, dżiny, Proroków, świętych i bohaterów) odrzucą ich akty czci i (w Dniu Sądu Ostatecznego) zwrócą się przeciwko nim jako przeciwnicy”. (19:82)

W tym czasie ci, którzy byli naśladowani (w świecie doczesnym: starsi i przywódcy, i którzy byli miłowani tak jak Bóg jest obdarzany miłością), wyrzekną się tych, którzy za nimi podążali i oświadczą, że nie odpowiadają za ich złe uczynki; zobaczą karę i to, że relacje pomiędzy nimi są ucięte (2:166).

Przekleństwo tutaj przypomina to wspomniane w wersecie „(Bóg) powie: „Wejdźcie do Ognia (piekielnego), pomiędzy społeczności dżinów i ludzi, które przeminęły przed wami!” Zawsze, gdy jakaś wspólnota wchodzi do Ognia (piekielnego), to złorzeczy swojej braterskiej społeczności (, która przeminęła przed nią). A kiedy się wszyscy razem tam zgromadzą, to ci, którzy przybyli później powiedzą o tych, którzy przybyli wcześniej: „Oni są tymi, którzy poprowadzili nas ku zbłądzeniu. Daj im zatem podwójne cierpienie ognia!” (Bóg) mówi: „Dla każdego jest podwójne (, gdyż ci, którzy odeszli wcześniej, sami zbłądzili, jak prowadzili ku zbłądzeniu innych. Ci zaś, którzy odeszli później, sami pobłądzili jak i naśladowali ślepo innych). Lecz wy nie wiecie”.

A potem pierwsi z nich powiedzą do ostatnich: „Wy żadną miarą nie macie wyższości nad nami, zakosztujcie więc kary za wszystko to, co z takim zapałem gromadziliście (waszą wiarą i waszymi czynami)!” (7:38-39) ↑
Bóg doświadczył Proroka Abrahama w sposób straszliwy, ale on wszystkie te próby wypełnił doskonale, znosząc je jedynie dla zadowolenia Boga. Bóg uczynił go za to przywódcą ludu i wyznaczył też przywódców spośród jego potomstwa (2:124). Poza tym, oczyścił jego dom (3:33), i dał jego potomstwu (w tym potomkom Ismaila i Izaaka) potężne panowanie zarówno w królestwie materii jak i ducha (4:54). Bóg darował Abrahamowi dobre, błogosławione życie doczesne po jego emigracji dla Boga (16:122). ↑
Zob. 11:69-71. ↑
Szatan może jedynie próbować wzniecić skłonność do zła w sercu człowieka i przekonywać go, że czyn, do którego wykonania został pobudzony, jest czymś dobrym. Nie ma natomiast władzy przymuszania ludzi do czegokolwiek. Człowiek podąża za jego wezwaniem ze swojej własnej, wolnej woli, i pod wpływem swoich pragnień cielesnych oraz interesów materialnych. Inny powód, to arogancja bądź pewne uprzedzenia radykalne, ideologiczne bądź religijne. Natomiast do podążania za prawdą nie wystarczy, aby ktoś ją dostrzegł. Człowiek musi być uwolniony od wpływu wspomnianych wyżej czynników destrukcyjnych. ↑
Ci, na których Bóg zesłał huragan kamieni, to plemię Ad, unicestwione w trakcie kataklizmu trwającego siedem nocy i osiem dni (7:72; 11:58; 23:27; 26:120; 69:7), oraz lud Lota, na którego został zesłany straszny deszcz kamieni (7:84; 11:82-83; 15:73-74). Tymi, których pochwycił przerażający podmuch, było plemię Samud (7:78; 11:67; 15:83; 69:6), oraz lud Szu’ajba (7:91; 11:94; 26:189). Tym, którego Bóg ukarał pochłonięciem przez ziemię, był Korah (28:81), a tymi, których Bóg potopił, był lud Noego (7:64; 11:42-44), a także Faraon, Haman i ich zastępy (10:90; 20:77-78; 26:65-66). ↑
To porównanie ma w rzeczywistości dwa znaczenia: 1) kto polega na czymś, bądź kimś innym niż Bóg, przypomina stworzenie, które szuka schronienia w sieci pająka; 2) sieć pajęcza jest zbudowana z licznych, delikatnych nici, a jednak łatwo chwyta słabe stworzenia, jak np. muchy. Niewierni mogą z łatwością łowić ludzi słabych jak muchy pod względem ducha i siły woli. Pułapki, jakie budują, mają wiele nici, którymi mogą chwytać swoje ofiary. Są to: uzależnienie od komfortu; miłość człowieka do pozycji, jaką zajmuje; żądze, egocentryzm; uprzedzenia rasowe, itp. ↑
Koran stale powtarza, że tylko ci, którzy wierzą, bądź mają dyspozycję do wiary, mogą pojąć znaczenie i cele stworzenia i zawartych w nich Boskich znaków. Ma to wielkie znaczenie, jeśli rozważymy następujące przykłady:

„Wartość żelaza (lub innego materiału), z którego wykonane zostało dzieło sztuki, różni się od wartości artyzmu w nim wyrażonego. Wartość sztuki jest daleko większa od wartości surowego materiału. Antyk może sięgnąć wartości miliona dolarów, podczas gdy materiał, z jakiego został wykonany, nie jest nawet paru centów. Jeśli weźmie się go na rynek antyków, to można go sprzedać za prawdziwą wartość, ze względu na zawarte w nim umiejętności artysty i jego sławę. U kowala natomiast uzyska się zaledwie ułamek wartości.

Podobnie, każda osoba jest jedynym w swoim rodzaju, bezcennym dziełem sztuki Boga Wszechmogącego. My jesteśmy najdelikatniejszymi i najwdzięczniejszymi cudami Jego Władzy, istotami stworzonymi po to, by zamanifestować wszystkie Jego Imiona inskrypcje jako unikalny wzór wszechświata. Jeśli jesteśmy oświeceni wiarą, to owe pełne znaczenia inskrypcje stają się widzialne. Wierni manifestują te inskrypcje poprzez swoją łączność z ich Twórcą, gdyż Boska sztuka, zawarta w każdej osobie, objawia się w takich wyznaniach, jak: „Stanowię dzieło Twórcy pełnego Majestatu; jestem stworzeniem i przedmiotem Jego Miłosierdzia i Szczodrości”. W konsekwencji, i ponieważ zyskujemy wartość proporcjonalnie do tego, jak dobrze odbijamy tę sztukę, przenosimy się od braku znaczenia (ujmując to materialnie) do rzędu istot umiejscowionych ponad wszelkimi stworzeniami. Zwracamy się do Boga, jesteśmy Jego gośćmi na ziemi, po czym jesteśmy kwalifikowani do Raju.

Jeśli jednak zaszczepi się w nas niewiarę, to wszystkie manifestacje Boskich Imion zostają przysłonięte ciemnością i nie mogą się wyrazić. Jeśli Artysta jest nieznany, to w jaki sposób mogą zostać określone i rozpoznane aspekty wyrażające wartość Jego sztuki? Najbardziej znaczące przykłady owej subtelnej sztuki oraz wzniosłe inskrypcje pozostają ukryte. Ujmując rzecz materialnie, niewierzący przypisują tę sztukę i inskrypcje przyczynom trywialnym, naturze i przypadkowi, redukując je do zwykłego szkła, a tymczasem to są połyskujące diamenty. Poprzez to, stają nie bardziej znaczący niż jakakolwiek inna materia, skazując siebie samych na życie duszne i przemijające, nie lepsze od życia najsłabszego, najmarniejszego i najbardziej nieszczęśliwego zwierzęcia, które ostatecznie stanie się prochem i pyłem. Niewiara zatem psuje naszą naturę, zmieniając nasz diament w węgiel.

Podobnie, jak wiara rozjaśnia ludzi i ujawnia wszystkie przesłania zapisane w ich bycie przez Tego, Który jest zawsze przez wszystkich upraszany, oświetla również wszechświat i usuwa ciemność z przeszłości i przyszłości. Ukazuje wszystkie rzeczy i istoty w ich prawdziwej wartości, pochodzącej z ich łączności z Twórcą. Lecz niewiara ukazuje ich tylko jako byty fizyczne, poruszające się ku nieistnieniu. (Zob. The Words, „the 23rd Word”, 328) ↑
Niniejszy werset, który musiał zostać objawiony podczas migracji do Abisynii, naucza muzułmanów, jak powinni się zachowywać wobec Ludzi Księgi. I jest to generalny sposób, w jaki muzułmanie muszą obcować z wyznawcami innych religii. Powinni głosić islam słowami łagodnymi. Jeśli jednak ci, do których się przemawia, reagują niemile, to muzułmanin musi unikać dyskusji z nimi (zob. 16: 125, przyp. 29; 22:67-68). ↑
Wyjaśnienie i podobne wersety, zob. 7:34, przyp. 10; 10:98, przyp. 20; 18:58. ↑
Oznacza to, że niewiara i złe uczynki stanowią przyczyny pójścia do Piekieł, i niewierni doń wejdą. Po drugie, skoro wiara kryje w sobie nasiona Raju, niewiara nosi w sobie nasiona Piekieł i stanowi w rzeczy samej manifestację Piekieł w sercu niewierzących. ↑
Tj. możecie wyemigrować do innego miejsca, gdzie będzie wam wolno oddawać Mi cześć, nie przypisując Mi żadnych współtowarzyszy. ↑
Komentarz, zob. 21:35, przyp. 5. ↑
Wyjaśnienie zaopatrzenia dawanego stworzeniom przez Boga, zob. 11:6, przyp. 1. ↑
Nie ma powodu do obaw o utrzymanie, jeśli emigrujemy do innego kraju w celu prowadzenia życia zgodnie z wiarą. Wiele stworzeń nie przechowuje swego zaopatrzenia na przyszłość, ani nie nosi go z sobą. Tak, jak Bóg daje im zaopatrzenie, tak samo da i nam, i będzie nas stale zaopatrywał, gdyż On słyszy wszystkie kierowane do Niego prośby, i zna wszystkie potrzeby Swoich stworzeń. ↑
Więcej o „życiu doczesnym na tym świecie”, zob. 6, przyp. 5. ↑
Uwagi o życiu Domu na Tamtym Świecie, zob. 25:12, przyp. 4. ↑
Owa rzeczywistość nie jest ograniczona tylko do sytuacji, gdy kogoś spotyka niebezpieczeństwo na morzu. Niebezpieczeństwo na morzu stanowi metaforę niebezpiecznych warunków i sytuacji. Niemal każdy doświadcza tego kilkakrotnie w swoim życiu. W takich okolicznościach ludzie, zarówno ateiści, agnostycy, jak i politeiści odkrywają Boga w głębinach swojej świadomości, i wołają o pomoc jedynie do Boga, nie pamiętając o innych, tak zwanych bóstwach i siłach. Zatem ich negacja Boga bądź przypisywanie Mu współtowarzyszy stanowi negację ich wewnętrznego wyznania wiary w Boga i oznacza zaprzeczanie sobie samemu. ↑